W poprzednim wpisie przybliżyłem zjawisko homeostazy. W tym wpisie chciałbym, z osteopatycznego punktu widzenia, przybliżyć zjawisko allostazy, które jest ściśle powiązane z homeostazą.
Co to jest allostaza?
Pojęcie allostazy wprowadzono do fizjologii człowieka w 1988 roku. Zostało ono zdefiniowane jako „proces osiągania stabilności lub homeostazy poprzez fizjologiczne albo behawioralne zmiany”. Innymi słowy, allostaza to fizjologiczne mechanizmy, które odpowiadają za przystosowywanie się organizmu do sytuacji w jakiej się aktualnie znajduje. A najprościej rzecz ujmując, allostaza to taka chwilowa homeostaza.
Dla przykładu: jeśli mamy dobry nastrój, idziemy spokojnym tempem, na zewnątrz jest ciepło i słonecznie to np. zapotrzebowanie tlenowe jest na jednym poziomie – jest aktualną homeostazą. Lecz kiedy jesteśmy zmuszeni gwałtownie przyspieszyć kroku, czy też nagle uciekać biegiem przed ulewnym deszczem, to natychmiast konieczna jest zmiana w funkcjonowaniu fizjologicznych procesów organizmu prowadzących do zmiany aktualnej homeostazy. Jeżeli proces allostazy przebiega bez zakłóceń, to koordynacja wszystkich procesów niezbędnych do zaistnienia zmian odbywa się jednoczasowo na wielu poziomach fizjologii organizmu. Finalnie zapewnia to właściwe mu funkcjonowanie i płynne przechodzenie z jednego poziomu homeostazy na drugi.
Allostaza – mechanizmy fizjologiczne
Tego typu zmiany, które w ciągu jednego dnia zachodzą wielokrotnie, bez kontroli naszej świadomości, zostały nazwane cyklami allostatycznymi. Tu należy wspomnieć o niezwykle ważnej rzeczy: mianowicie, jeśli fizjologiczne mechanizmy odpowiadające za zmiany allostatyczne z jakiegokolwiek powodu (np. powtarzające się często sytuacje stresowe, pourazowe ograniczenia swobody ruchu) nie przebiegają prawidłowo, to wymagają od organizmu zwiększonych nakładów energii do zaistnienia.
Wiąże się to z koniecznością ograniczenia dystrybucji energii do innych ważnych dla funkcjonowania miejsc. Taka sytuacja utrzymująca się dłuższy czas może doprowadzić do tzw. przeciążenia organizmu a w konsekwencji do pojawienia się zmian w reaktywności na stres i dolegliwości bólowych.
Konsultacja z osteopatą
W tego typu sytuacjach postępowanie osteopatyczne jest bardzo pomocne w zapobieganiu gromadzenia się ograniczeń w ruchu, przede wszystkim na poziomie tkanek miękkich i płynów ciała. Finalnie prowadzi to do zmniejszenia koniecznych do pokonania oporów w celu uzyskania zmian allostatycznych i tym samym umożliwia organizmowi optymalne wydatkowanie energii.
Zapraszamy do naszego gabinetu we Wrocławiu
